Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Rocky Mountain High

Terwijl ik alle mogelijke risico's die je loopt op 3.000 meter in de Rocky Mountains onderzoek , kijkt mijn vrouw geamuseerd toe. "Relax. Je moet je niet zoveel zorgen maken." En dus leg ik voor de zoveelste keer uit: "I'm not worried. Ik wil gewoon goed voorbereid zijn. Want het kán daar behoorlijk misgaan (bliksem! flash floods! onderkoeling!), en dan ben je wel heel ver weg van alles en iedereen. Bovendien wil ik dat ons eerste backpacking avontuur samen, niet meteen zijn laatste is. Als hij (onze zoon) daar vijf dagen lang last heeft van een lekkend regenpak of van de verkeerde wandelschoenen, dan zullen wij geen van beiden kunnen genieten, en zal hij het daarna misschien nooit meer willen doen."

Ambivalent
Toch weet ik dat mijn vrouw ook gelijk heeft. Je moet niet té lang nadenken over Gore-tex. En wellicht was het een beetje over the top, dat ik naar meerdere video's met'100 tips voor lichtere bepakking' keek. Ziehier de ambivalente houding van de mens in relatie tot de natuur. We willen haar beleven, we waarderen de natuur. We hebben de schoonheid en de levengevende elementen van de aarde nodig. Tegelijkertijd willen we daar niet kwetsbaar tegenover staan. Liefst hebben we de controle in eigen handen.

Heersen over de aarde?
Deze spanning leeft diep in de mens en staat scherp beschreven in Genesis. We zijn gemaakt uit stof dat God van de aarde nam (2,7), en dus zijn wij sterfelijke schepsels, net als de vogels en de bloemen. Maar van God (die zijn levensadem in ons heeft geblazen) hebben we ook de opdracht gekregen om ten volle te leven, en te 'heersen' over de aarde (1,28). De vraag is: hoe ga je goed om met deze spanning, en hoe voer je goed de opdracht uit? Het is een zeer actuele vraag, nu de modernisering sneller verloopt dan ooit, de vervuiling van lucht en zee onverminderd doorgaat, en tekens van klimaatverandering regelmatig opduiken.

Laudato si
Als geroepen komt dan de nieuwste encycliek van paus Franciscus, Laudato si' (Geprezen zijt Gij). Deze instructie gaat over het verzorgen en onderhouden van ons levensmilieu, de aardse 'tuin' waarin God ons geplaatst heeft. In het document beschrijft Franciscus de bedreigingen voor het milieu en pleit hij voor gemeenschappelijke engagement om vervuiling en misbruik van de aarde te bestrijden. Net zo belangrijk: hij laat zien hoe dit niet alleen een pragmatische kwestie is (gericht op eigen comfort en overleven), maar ook een morele. Goed zorgen voor de lucht, de zee en de aarde is onlosmakelijk verbonden met onze menselijke identiteit. Wij zijn minder 'mens' wanneer we dit niet doen, want dan negeren we Gods roeping om goede rentmeesters te zijn.

Stilstaan bij onze oorspronkelijkheid
Bovengenoemd idee zit achter in mijn hoofd nu de tocht met mijn zoon nadert. Zo'n reis biedt een geweldige kans – voor ons allebei – om niet alleen de schoonheid van de natuur te bewonderen, maar ook stil te staan bij de eigen oorspronkelijkheid. In artikel 2 van zijn encycliek schrijft de paus, "We zijn vergeten dat we stof van de aarde zijn; onze lichamen zijn gemaakt uit haar elementen, we ademen haar lucht en we ontvangen leven en verfrissing van haar wateren." Net als met God en met onze naasten, hebben we ook met de aarde een relatie (art. 66). Franciscus, in de lijn van zijn naamgenoot, de heilige Franciscus, noemt de aarde 'onze Moeder' en 'onze Zuster' (art. 1). Zij is een Zus met wie we ons leven delen, en een mooie Moeder die ons omhelst.

Leave only footprints, take only pictures
Op pad in de bergen zullen wij goed rentmeesterschap inoefenen. 'Leave only footprints, take only pictures' (laat alleen je voetstappen achter, neem alleen foto's mee) is een goed principe voor backpackers. Niet alleen wij, veel meer mensen willen graag genieten van deze Maroon Bells in Colorado, en liefst zonder andermans troep tegen te komen. We moeten niet door de fragile bloemenvelden lopen, niet teveel lawaai maken en het stromende water niet vervuilen (want dat is de enige bron in de bergen). Problematischer is de weg ernaartoe. Colorado is ver weg, en de vliegreis laat een flinke carbon footprint achter. Hoe maken we dat goed? Kún je zoiets goedmaken? We zullen het erover hebben.

Volheid van God zelf
Als ik één ding hoop hoor deze reis, dan is het dat de verbondenheid  tussen mijn zoon en mijzelf wordt versterkt, tussen de natuur en ons, en tussen God en ons. Volgens paus Franciscus kan dat heel goed, want in de natuur proeven wij de volheid van God zelf (art. 10). De vogels en bloemen schitteren van Gods aanwezigheid.

TS

Zomer-film tip: Oude bekenden van Geloven thuis zullen zich herinneren dat ik eerder enthousiast heb geschreven over de 'Cars' en 'Up', allebei mooi gemaakt door Pixar, met goeie levenslessen voor kinderen én volwassenen. Niet alle Pixar-films halen dat niveau, maar de nieuwste van hen ziet er veelbelovend uit. Hij heet 'Inside Out' en gaat over de innerlijke strijd tussen verschillende emoties in een kind. Nog niet in Nederland, maar hou hem in de gaten.