Verdiepen

Hier vind je achtergrondinformatie bij het thema, voedsel voor je spiritualiteit
en tips voor de geloofsopvoeding.

Over de vier V's: verwijdering, verantwoordelijkheid, vergeving en verandering

Toen ik op mijn zesde naar groep 3 ging, was ik de eerste dagen van het schooljaar ziek en miste zo blijkbaar de uitleg over de nieuwe regels. Al gauw stond ik steeds voor straf op de gang. Ik snapte er niks van: waarom moest ik hier staan? Levendig herinner ik me het moment waarop ik dacht: ik ga naar huis! Een moderne school zou misschien schrikken van een weggelopen kind, niet mijn juf. Ze zei tegen mijn buurmeisje: zeg maar tegen je vriendinnetje dat ze nooit meer op school mag komen.

Kleine kinderen maken kleine fouten

Als je klein bent en je krijgt straf, dan begrijp je lang niet altijd wat je verkeerd doet. Door de gevolgen van je daden leer je vaak het nodige bij. Mijn moeder legde me uit dat ik in de klas niet zomaar mocht praten. Niet aan de kookplaat komen: het krijgt soms pas inhoud door een grote blaar.
Het is niet goed als kinderen al jong het gevoel krijgen dat ze verschrikkelijke fouten kunnen maken, dat ondermijnt hun zelfvertrouwen en het vertrouwen in anderen. Zoals een jongetje dat aan het stoeien was met zijn broertje en toen door zijn ouders behandeld werd alsof hij hem vreselijk aftuigde. Een nare herinnering, die hem altijd is bijgebleven.

Altijd opnieuw mogen beginnen

Grenzen stellen is goed, het geeft kinderen veiligheid. En we willen onze kinderen ook normen en waarden meegeven. Daarbij hoort, bezien vanuit ons geloof: mensen kunnen fouten maken, maar die ook toegeven, vergeving krijgen en opnieuw beginnen. In geloof en kerk noemen we zulke fouten vanouds 'zonde', voor velen in onze tijd een totaal achterhaald begrip. Ontzettend jammer, volgens de Amerikaanse hoogleraar en priester Barbara Brown Taylor. Want 'zonde' en 'berouw' en 'redding', die ouderwetse begrippen, beschrijven ervaringen in ons leven, die helemaal niet gedekt wordt door andere, modernere taal. Zonde is niet hetzelfde als regels overtreden en daarvoor gestraft moeten worden (juridische insteek). Zonde is ook niet: ik kon het niet helpen, het was niet mijn schuld, ik wist niet wat ik deed, ik moet genezen worden (medische insteek).

Verwijdering, verantwoordelijkheid vergeving en verandering

Zonde gaat om het beschadigen van relaties, het verwijderd raken van je medemensen en van de bron van het leven, van God; het afgesneden zijn van lucht, licht, je familie, je vrienden, de gemeenschap, van hoop, van zinvol leven, van leven. Ergens weet je dat je fout zit. Berouw gaat om: het onder ogen zien dat jij iets verkeerd deed, daarvoor de verantwoordelijkheid nemen, vergeving vinden en de kracht krijgen voor een werkelijke verandering. Zonde is daarmee een hoopvol begrip. Het gaat er namelijk van uit dat er echt verandering mogelijk is, i.t.t. een modern psychologisch begrip als 'schuldgevoel': daarmee kun je vaak rustig op de oude voet verder leven.

Zonde en berouw en Pasen

De volle afstand meten tussen waar we zijn en waar God ons bedoeld heeft te zijn, de pijn daarover voelen, het verwoorden en beslissen om er niet langer stilletjes mee door te leven, dat is het moment waarop we weten: we zijn dood, maar morgen zullen we – met Gods hulp- levend zijn.
Deze kern van ons geloof kunnen we onze kinderen alleen maar voorleven.

NS