Korte dagen lange nachten

• Vertellen
• Herfst

In de Bijbel is de nacht vaak het moment bij uitstek om God te ontmoeten. Als de bezigheden van overdag stil liggen en je niet veel anders meer kan doen dan voor je uitstaren en een beetje nadenken over het leven, dan kan het gebeuren dat God contact zoekt.

In de Bijbel is de nacht vaak het moment bij uitstek om God te ontmoeten. Als de bezigheden van overdag stil liggen en je niet veel anders meer kan doen dan voor je uitstaren en een beetje nadenken over het leven, dan kan het gebeuren dat God contact zoekt. Die ontmoetingen zijn niet altijd fijn en rustgevend. Soms komt er een opdracht, een taak op je pad, soms moet je ineens op reis midden in de nacht en een andere keer is er een droom die je heel lang bezig gaat houden. Laten we een paar verhalen bekijken.

Sterren tellen
Abraham en Sara hebben huis en haard verlaten en zijn op zoek gegaan naar een nieuw land, een land dat God hen beloofd heeft. Ze hebben het gevonden. Dat is prachtig. Toch is er nog wel iets wat hen bezig houdt. Ze hebben geen kinderen en ze zijn inmiddels ook een beetje te oud om kinderen te krijgen. Hoe gaat hun verhaal dan verder? In een donkere nacht vraagt God aan Abraham om de sterren eens te tellen. Abraham begint, maar het lukt hem natuurlijk niet. Het zijn er teveel. Zo groot zal jouw nageslacht zijn, belooft God hem. Teveel om te tellen.

Dit verhaal wordt verteld in de Peuterbijbel. Wat erg leuk is, is dat er in het werkboek bij de Peuterbijbel suggesties worden gedaan om aan de slag te gaan met de sterren. Neem bijvoorbeeld een grote doos en plak in de binnenkant glow-in-the-dark sterretjes. Laat de peuters in de doos kruipen en de sterren tellen.
In het werkboek staan ook QR codes die je naar liedjes en kleurplaten leiden.

Peuterbijbel, Willemijn de Weerd en Marieke ten Berge.
Aan de slag met de Peuterbijbel. Met verwerkingstips, liedjes, kleurplaten en meer. Willemijn de Weerd en Marieke ten Berge.

Leren bidden

En nu we het toch over sterren hebben, voor kinderen tussen 7 en tien is er een dagboekje dat je helpt met bidden. Over sterren staat er ook een hoofdstukje in, dat uitnodigt om je te verwonderen over de sterrenhemel. Het boekje behandelt de vele kanten van gebed door de kinderen uit te nodigen gewoon aan de slag te gaan. Kinderen kunnen er zelf aan het werk, maar zittend op de rand van het bed is het ook een mooi aangrijpingspunt om samen de dag door te nemen.

Mijn gebedsdagboek, spelend Gods stem leren verstaan door Jasper Knol.

Grote God,
Als ik in de nacht omhoog kijk naar de hemel
dan zie ik duizenden lichtpuntjes
heel ver weg
en toch twinkelen ze ook voor mij.
Hoe langer ik kijk, de donkere hemel in,
hoe meer ik zie.
En ik heb geleerd,
wat ik zie is lang niet alles.
Er is nog veel meer in dit heelal.
Het maakt me stil.
Zo groot, zo veel, zo onbegrijpelijk.
Het maakt me dankbaar.
Wat hebben we veel gekregen van U.
Amen

Een droom voor een bang mannetje
Jacob heeft het thuis verpest. Hij heeft zijn oude blinde vader Isaäk met een verkleedpartij voor de gek gehouden. Zijn vader dacht dat hij zijn oudere broer Esau was en heeft hem gezegend met de zegen voor de eerstgeborene. Zo’n bijzondere zegen kan een vader maar één keer geven. Dus Esau loopt iets heel belangrijks mis. Bovendien was dit niet de eerste keer dat Jacob op een slinkse manier iets kreeg wat eigenlijk voor Esau was. Nu is Esau er klaar mee. Hij dreigt zijn broer Jacob te vermoorden, zodra hun vader gestorven is. Jacob moest thuis weg. Weg van zijn boze broer. Zijn moeder Rebekka helpt hem pakken en adviseert hem om naar zijn oom te vluchten. Maar Jacob is nog nooit alleen geweest. En zijn oom woont heel ver weg. Als Jacob in de nacht, na een hele dag lopen een slaapplaats heeft gemaakt staart hij lang naar de donkere lucht boven hem. Dan overvalt hem de slaap. In zijn slaap ziet hij de sterrenhemel opnieuw. Nu loopt er een ladder van zijn primitieve slaapplaats omhoog naar de hemel. Er gaan engelen de ladder op en weer af. Alsof ze om een boodschap worden gestuurd en weer terugkeren. Dan klinkt er een stem. “Dit land geef ik aan jou en aan je kinderen.” Jacob schrikt wakker. “God woont hier,” zegt hij tegen zichzelf. Hij krijgt weer een beetje moed. De bijzonder plek noemt hij Bethel, Gods huis.

Het verhaal over de Jacobsladder vind je onder meer in de Prentenbijbel van Sylvia Vanden Heede met illustraties van Marijke ten Cate.

God in de hemel,
elke nacht ben ik in dromenland.
Daar beleef ik vele avonturen.
De gekste dingen gebeuren als je slaapt.
Je bent op bijzonder plaatsen
en doet de vreemdste dingen.
Ineens kan je vliegen of tijdreizen
of een vork krijgt opeens pootjes.
Dat is vaak leuk, maar soms ook spannend.
Dan word ik rillend wakker.
Bent U er dan ook, God,
in die donkere nacht, als iedereen slaapt?
Wilt U mij dan helpen weer rustig te worden?
Anders ben ik zo alleen.
Amen

Vlucht, vlucht in de nacht
Meer dan vierhonderd jaar leefde en werkte het volk van God in Egypte. Aanvankelijk hadden ze het goed in het land van de Nijl, maar langzaam was daar verandering in gekomen. De Egyptenaren zagen ze nu als indringers, gevaarlijke vreemdelingen in hun land. Ze probeerden het volk daarom in toom te houden met slavenarbeid. Maar tot hun verbazing werd het volk steeds groter. Daarom bedacht de Farao een afschuwelijk plan: alle jongentjes die geboren werden in het volk van God moesten gedood worden. Toen vond God het genoeg en hij stuurde Mozes naar de Farao met de opdracht om de Farao te vragen de slaven te laten gaan. Maar de Farao wilde zijn werkkrachten niet kwijt. Daarom waren er tien rampen nodig om hem te overtuigen het volk te laten gaan. De laatste plaag was gruwelijk. Alle oudste jongens in Egypte stierven in één nacht. Terwijl er in het hele land schreeuwen van verdriet klonken vluchtte het volk van God weg in het donker. Dag en nacht liepen ze voort, met in de nacht Gods engel die als een vuurkolom voor hen uit ging. Ze vluchtten tot ze aan de zee kwamen die God voor hen drooglegde. Aan de andere kant van de zee waren ze veilig. De Egyptenaren konden hem niet meer bereiken.

Dit verhaal kan je in iedere kinderbijbel lezen. De Graphic Novel Bijbel voor kinderen vanaf tien jaar geeft veel achtergrond bij het verhaal, zodat je niet alleen een spannend verhaal leest, maar het verhaal ook kunt plaatsen.

Ongelooflijke Bijbelverhalen, Graphic Novel Bijbel van Willeke Brouwer.

Er is ook een Vakantiedoeboek Ongelooflijke Bijbelverhalen. Het staat vol met leuke doe-dingen, zoals zelf vuur maken of vijgentaartjes bakken. Ga met David mee met de schapen, help Ester te kiezen wat ze aan moet trekken, kleur een Romeins mozaïek in of maak een woordzoeker. Als je geen zin hebt om iets te doen, kun je ook lekker de verhalen lezen. Vanaf 9 jaar.

God van alle mensen,
Wij bidden vanavond voor alle kinderen in oorlogsgebieden,
die midden in de nacht worden opgeschrikt
door loeiende sirenes
omdat er bommenwerpers over hun huizen scheren.
Voor alle mensen die hun warme bed uit moeten
om veiligheid te zoeken in vochtige schuilkelders.
Bescherm alle onschuldige mensen God
en wees bij hen als ze angstig ineengedoken zitten bij elkaar.
Amen

Gods stem in de nacht
Samuël woonde op een bijzondere plaats. Hij woonde in de tempel, in het huis van God. Toen hij drie was had zijn moeder hem daarnaar toe gebracht om onder leiding van de priester Eli op te groeien. Het was zijn taak om de olielamp van God te bewaken. Die moest altijd blijven branden. Daarom sliep Samuël precies onder die lamp. Toen hij al een hele tijd in de tempel woonde hoorde hij in de nacht een keer een stem. Hij werd geroepen: “Samuël, Samuël”. Hij sprong op van zijn slaapmatje en liep naar zijn leraar, de priester Eli. “Wat kan ik voor u doen?” vroeg hij. “Niets, jongen, ik heb je niet geroepen,” antwoordde de priester. “Ga maar weer slapen.” Samuël sliep weer in, maar niet voor lang. Weer werd hij geroepen. En opnieuw liep hij naar Eli. Maar ook nu wist Eli nergens van. Dus ging Samuël opnieuw liggen. En weer klonk toch echt zijn naam: “Samuël, Samuël.” Voor de derde keer liep de jongen naar Eli. Toen begreep Eli wat er aan de hand was. Samuël hoorde de stem van God. “Ga weer terug naar je slaapplaats,” zei Eli tegen zijn leerling. “En als God je weer roept zeg jij: Spreek Heer, uw dienaar luistert.” Samuël deed wat hem gezegd was en vanaf dat moment had hij regelmatig gesprekken met God. Daardoor werd hij een grote profeet die veel voor de mensen kon betekenen.

Het verhaal van de roeping van Samuël staat in de Bijbel voor jonge kinderen. Na elk verhaal zijn er vragen die helpen om samen over de bijbeltekst te praten.

Bijbel voor jonge kinderen, Dawn Mueller met illustraties van Gill Guile.

God,
Als we in ons bed liggen
en alles wordt stil en donker om ons heen,
dan horen we extra scherp.
Terwijl we de dag overdenken
en U bedanken voor alle goede dingen
die we van U gekregen hebben
komen we ook dichter bij U.
Misschien kunnen we dan ook begrijpen
wat U belangrijk vindt voor ons
en weten we wat we kunnen doen
om uw koninkrijk stukje bij beetje op te bouwen.
Leer ons goed te luisteren.
Amen

Jezus komt in de nacht
Jezus en de leerlingen hadden een drukke dag gehad. De leerlingen wilden eigenlijk wel naar huis. Maar Jezus wilde liever de berg op, even stil zijn en op adem komen bij God. “Stap maar in jullie boot en vaar maar vast naar huis,” zei Hij, “Ik kom later wel.” De leerlingen voeren weg. Toen ze goed en wel op het meer waren sloeg het weer om en begon het hevig te waaien. De golven spoelden over de boot. Ze werden heel bang. Terwijl ze stuurloos lagen te dobberen en niet verder konden komen zagen ze iemand over het water naar hen toe komen. “Een spook!” riepen ze. Maar toen de gedaante dichterbij kwam zagen ze dat het Jezus was. “Niet bang zijn,” zei Hij. Petrus was verbluft. “Als U het echt bent, zeg dan dat ik naar U toe moet komen lopen,” riep hij. “Kom maar,” antwoordde Jezus en Petrus stapte pardoes op het water. Hij begon te lopen. Maar toen hij nog eens goed om zich heen keek werd hij plotseling heel bang. “Help, red mij” riep hij terwijl hij begon te zinken. Jezus gaf hem een hand en trok hem uit het water. “Waarom geloofde je niet meer, Petrus?” vroeg hij. Iedereen was verbaasd. “Jezus is echt Gods Zoon!” zeiden ze.

Lees dit verhaal in Mijn Bijbelverhalen van Tom Wright met illustraties van Helena Perez Garcia.
Mijn Bijbelverhalen is bedoeld voor kinderen boven de negen.

Jezus,
Met uw hulp kunnen we ongelofelijke dingen.
Maar dan moeten we wel op U blijven vertrouwen
en niet plotseling toch ons eigen plan trekken.
Laat het vertrouwen in U in ons groeien, Jezus, 
doordat we telkens weer merken
dat U er echt voor ons bent.
Amen

God is dag en nacht in touw
Uit de verhalen die Jezus vertelt om ons te helpen begrijpen wat Hij bedoelt blijkt dat God dag en nacht met ons bezig is. Als we in de nacht bidden, dan helpt God ons zoals een vriend die we in de nacht om eten vragen ons helpt, zo verhaalt Jezus ons. Jezus vertelt ook over Gods Koninkrijk. Dat rijk is als zaadjes die in de donkere aarde liggen te wachten op licht en regen. De boer kan niets meer doen, nadat hij gezaaid heeft en kruipt ’s avonds gewoon in bed. Maar de plantjes groeien verder, zonder dat de boer hoeft te werken. Zo groeit Gods rijk zonder dat wij er de hele dag mee bezig zijn. Daar mogen we op vertrouwen.
Ooit zal Jezus weer terug op aarde komen. Niemand weet wanneer. Maar we moeten ons wel voorbereiden. En ook daarover vertelt Jezus verhalen. Zijn wederkomst is als een bruidegom die diep in de nacht pas aankomt. Als hij komt moet er wel licht zijn om de hem te verwelkomen. Je kan Jezus' komst ook vergelijken met een dief die in de verhullende duisternis komt inbreken. Als je er niet aan denkt dat er inbrekers kunnen komen doe je je huis niet op slot. Dan is de volgende dag alles weg. Daarom denk je wel aan de dieven en sluit je al je deuren goed af.

Al deze verhelderende verhalen van Jezus kom je tegen in de Vertelbijbel.

Vertelbijbel, 27 gelijkenissen van Jezus door Bob Hartman en Krisztina Kallai Nagy.

Jezus,
U was een goede verhalenverteller.
Als we uw gelijkenissen horen
begrijpen we uw boodschap beter.
Help ons ook om zo mooi te vertellen
over wat wij belangrijk vinden
dan begrijpen wij elkaar
en kunnen we samen werken
aan een mooiere wereld.
Amen

Wies Sarot