Geloofsgesprek, met de hulp van Ikea

Enkele jaren geleden ging ik een week lang op bezoek bij mijn grootmoeder in Amerika. Van het vliegveld werd ik opgehaald door Grandma en tante Mary en van daar gingen we door naar een restaurant. Ik had best wel trek en sloeg de menukaart open. Maar voordat ik kon kijken zei mijn tante, “Zullen we hem vertellen wat hij deze week te eten krijgt? Dan kan hij beter kiezen.” Toen noemde mijn oma alle gerechten die mij te wachten stonden in de komende zeven dagen. Achteraf moest ik er wel om lachen. Met de beste bedoelingen was de zelfbepaling, de zo gekoesterde volwassen autonomie, helemaal weg – behalve dan voor die ene maaltijd.



Zo, stel ik me voor, moet het niet gaan met een geloofsgesprek. Want een geloofsgesprek hoort een echt gesprek te zijn, een authentieke uitwisseling met ruimte voor de (ook onverwachte en ongewenste) inbreng van alle partijen. Als je aankomt met een kant en klare boodschap, die overgenomen moet worden door je gesprekspartner, dan ben je gedoemd tot frustratie, vrees ik. Want, zoals een parochiaan een keer tegen mij zei (als tip!): “Mensen pikken dat niet!”

Maar wat werkt dan wel? Hoe breng je geloof ter sprake met een kind, zonder dat het geforceerd overkomt of aversie opwekt?



Met jonge kinderen is dat gelukkig niet zo moeilijk. Wat je ook zegt, een kind van vier vindt dat meestal prima. Maar hoe ouder ze worden, hoe meer het denken van kinderen bepaald wordt door de eigen levenservaring en waarneming en door de opinie van anderen buiten het gezin.Het is met praten over geloof bijna hetzelfde als met grapjes maken. De grapjas-vader ziet een evolutie in hoe zijn grapjes ontvangen worden. De kleuter snapt weinig maar neemt alles over met plezier en eerbied; de ster van de F-jes begint te twijfelen aan Paps wijsheid, maar waardeert de oprechte poging tot humor; en de puberdochter, hoe lief ze Papa ook vindt, kan alleen maar scheel kijken en moet erg veel geduld opbrengen wanneer hij grapjes durft te maken in de aanwezigheid van haar vriendinnen. Het zelfde traject zie je bijvoorbeeld ook terug in het gezamenlijke kerkbezoek: het protest daartegen verhevigt zich met de jaren.



Om deze reden leg ik bij ouders in gesprekken over de geloofsopvoeding altijd veel nadruk op het eigen geloof. Mensen zijn vaak op zoek naar nieuw materiaal en de beste methode om het geloof te communiceren. Maar hoe graag ik ook boeken, filmpjes en spelletjes laat zien, uiteindelijk is er geen beste manier om geloof te delen met een kind, want elk gezin is anders. Sommige gezinnen hebben veel gelovigen om zich heen. Sommige niet. Sommige gezinnen horen bij een levendige geloofsgemeenschap. Sommige niet. Er zijn ook talloze verschillen binnen de gezinnen. Verschillen van grootte, dynamiek, geloofsbeleving, noem maar op. Dus is het beste wat je kunt doen als gelovig ouder is de investering maken in je eigen relatie met God. Dan zal je niet alleen beter weten wie God is; je zult ook beter voorbereid zijn wanneer gelegenheden voor geloofsgesprekken zich voordoen. Dan ben je beter in staat om iets te zeggen over wat de Bijbel over een bepaald onderwerp te zeggen heeft; of wat je eigen geloof of relatie met God je geleerd heeft.



En wat zijn de kenmerken van een goed geloofsgesprek? Zonder het concept te veel in te willen perken, denk ik dat er drie kenmerken erbij horen. Het eerste is de impliciete of expliciete verwijzing naar een authentieke levensvraag. Het gesprek gaat niet om niets, maar om iets dat van belang is (de relatie, een keuze, de zin van het leven, plezier in het leven…). Dat betekent niet meteen dat het een ernstig gesprek moet zijn. Veel van de beste geloofsgesprekken zijn licht van toon, speels en zelfs komisch. Het tweede kenmerk is dat liefde de gesprekswijze moet bepalen. God is liefde en voor christenen is liefde hun manier van doen. Het derde kenmerk is een openheid voor de inbreng van de heilige Geest. Hoe maken we ruimte voor de Geest? Door Hem aan te roepen, hardop of in stilte. Door een houding van geduld en aandacht aan te nemen tegenover de ander. En door nederig bereid te zijn om onze eigen prioriteiten te laten varen in het gesprek.



Zo had ik niet zo lang geleden een goed geloofsgesprek met mijn dochter. De gelegenheid deed zich onverwachts voor. We moesten een Ikea kast in elkaar zetten, iets dat we gekocht hadden voor haar kamer. Wat een heerlijke rust was dat: samen kijken naar die pictogrammen, rustig die schroeven draaien. Een perfect moment om het over het geloof te hebben, dacht ik toen. Maar ik heb het niet gedaan. De Geest was al aan het woord!



TS

terug naar nieuwspagina
naar: verhalen over stilte in kinderbijbels